INTEGROWANA PRODUKCJA roślin
Integrowana produkcja roślin (IP) jest to nowoczesny system produkcji owoców, warzyw i zbóż, wykorzystujący w sposób zrównoważony postęp techniczny i biologiczny w uprawie, ochronie roślin i nawożeniu oraz zwracający szczególną uwagę na ochronę środowiska i zdrowie ludzi.
Dlaczego warto wdrożyć System Integrowanej produkcji roślin?
- Korzyści marketingowe wynikające ze sprzedaży żywności o poświadczonej urzędowo jakości, posiadającej certyfikat integrowanej produkcji.
- Zbieżność założeń sytemu integrowanej produkcji roślin z zasadami integrowanej ochrony roślin pozwala stwierdzić, że wdrożenie IP w chwili obecnej gwarantuje wypełnienie obligatoryjnego wymogu wprowadzenia zasad integrowanej ochrony roślin.
- Uzyskanie certyfikatu integrowanej produkcji pozwala na refundację części poniesionych kosztów związanych z uczestnictwem w systemie oraz promocją w ramach działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Wnioski o przyznanie pomocy składane są do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.
- Wdrożenie w gospodarstwie integrowanej produkcji roślin jest niezwykle istotne w przypadku konieczności potwierdzenia wymogów odnoszących się do bezpieczeństwa żywności. Dotyczy to sprzedaży na rynku krajowym, jak i przy eksporcie roślin i produktów roślinnych.
- Integrowana produkcja roślin pozwala także na wypełnienie w dużym zakresie wymogów bezpieczeństwa żywności i ochrony środowiska w ramach innych komercyjnych systemów jakości wymaganych np. przez wielkopowierzchniowe sieci handlowe.
Urzędem odpowiedzialnym na mocy prawa za nadzór nad systemem jest Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). Na mocy upoważnienia wydanego przez właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony rośin i nasiennictwa działalność w zakresie certyfikacji integrowanej produkcji roślin wykonuje Jednostka Certyfikująca. Warunkiem uzyskania upoważnienia jest posiadanie akredytacji w zakresie certyfikacji integrowanej produkcji roślin udzielonej w trybie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2002 nr 166 poz. 1360 z późn. zm.) i zapewnienie prowadzenia kontroli przestrzegania wymagań integrowanej produkcji roślin przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, w tym wykształcenie oraz doświadczenie w tym zakresie. Informacje na temat warunków uzyskania akredytacji można uzyskać w PCA.
Przepisy regulujące zakres kompetencji, działalność podmiotów certyfikujących integrowaną produkcję roślin oraz sposób nadzoru przez Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa na tymi podmiotami zostały określone w art. 55 – 62 Ustawy o środkach ochrony roślin. Dz. U. 2013 poz. 455 z późn. zm.)
W dniu 2 lipca 2013 r. zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 czerwca 2013 r. w sprawie kwalifikacji osób prowadzących czynności kontrolne przestrzegania wymagań integrowanej produkcji roślin oraz wzoru certyfikatu poświadczającego stosowanie integrowanej produkcji (Dz. U. poz. 760 z późn. zm.).
Zgodnie z ww. rozporządzeniem osoby prowadzące czynności kontrolne w zakresie przestrzegania wymagań integrowanej produkcji roślin powinny posiadać:
1) kwalifikacje, w tym wykształcenie, wymagane od osób prowadzących szkolenia w zakresie integrowanej produkcji roślin tj.:
a) ukończone studia wyższe na kierunku rolnictwo, ogrodnictwo, leśnictwo, technika rolnicza i leśna, lub studia wyższe, dla których program kształcenia lub zakres kształcenia obejmował treści związane z hodowlą roślin, uprawą roślin, ochroną roślin, hodowlą lasu, ochroną zasobów leśnych, lub z budową, obsługą lub oceną techniczną pojazdów, maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślinnej, w wymiarze łącznym co najmniej 120 godzin, lub studia podyplomowe w tym zakresie oraz
b) ukończone szkolenie wymagane od osób prowadzących szkolenia w zakresie integrowanej produkcji roślin
- uwzględniając wyłączenie z obowiązku odbycia szkolenia dla wykładowców IP pracowników naukowych jednostek naukowych, w rozumieniu przepisów o zasadach finansowania nauki, zajmujących się integrowaną produkcją roślin w ramach prowadzonych przez nich badań naukowych lub prac rozwojowych;
2) co najmniej roczny staż pracy na stanowisku związanym z uprawą lub ochroną roślin lub co najmniej roczne doświadczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej związanej z uprawą lub ochroną roślin, lub co najmniej roczne doświadczenie w pracy związanej z uprawą lub ochroną roślin w gospodarstwie rolnym.
Jednocześnie określony został nowy wzór certyfikatu IP.
Na mocy art. 57 ustawy o środkach ochrony roślin certyfikat poświadczający stosowanie integrowanej produkcji roślin będzie wydawany, jeżeli producent roślin spełni następujące wymagania:
- ukończy szkolenie w zakresie integrowanej produkcji roślin i będzie posiadał zaświadczenie o ukończeniu tego szkolenia,
- będzie prowadził produkcję i ochronę roślin według szczegółowych metodyk zatwierdzonych przez Głównego Inspektora i udostępnionych na stronie internetowej administrowanej przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa;
- będzie stosował nawożenie na podstawie faktycznego zapotrzebowania roślin na składniki pokarmowe, określone w szczególności na podstawie analiz gleby lub roślin;
- będzie dokumentował prawidłowo prowadzenie działań związanych z integrowaną produkcją roślin;
- będzie przestrzegał przy produkcji roślin zasad higieniczno-sanitarnych, w szczególności określonych w metodykach;
- w próbkach roślin i produktów roślinnych pobranych do badań nie zostaną stwierdzone przekroczenia najwyższych dopuszczalnych pozostałości środków ochrony roślin oraz poziomów azotanów, azotynów i metali ciężkich;
- będzie przestrzegał przy produkcji roślin wymagań z zakresu ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi, w szczególności określonych w metodykach.
Wzory notatników IP (odrębne dla roślin rolniczych, sadowniczych i warzywniczych) zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 lipca 2013 r. w sprawie dokumentowania działań związanych z integrowaną produkcją roślin (Dz. U. poz. 788 z późn. zm.). Rozporządzenie dopuszcza możliwość prowadzenia notatnika w formie papierowej lub elektronicznej. Aktualnie obowiązujące formularze Notatników dostępne są w zakładce „Notatniki”.
Zgodnie z art. 56 ust. 4 Ustawy o środkach ochrony roślin, badania laboratoryjne pod kątem obecności pozostałości środków ochrony roślin oraz poziomów azotanów, azotynów i metali ciężkich, przeprowadza się w laboratoriach posiadających akredytację w odpowiednim zakresie udzieloną w trybie przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku lub przepisów rozporządzenia nr 765/2008.
Równocześnie zgodnie z art. 61 ust. 3 i 3a Ustawy o środkach ochrony roślin, w przypadku stwierdzenia, że rośliny, dla których zostały wydane certyfikaty poświadczające stosowanie integrowanej produkcji roślin, zawierają przekroczenia najwyższych dopuszczalnych pozostałości środków ochrony roślin lub poziomów azotanów, azotynów lub metali ciężkich lub że rośliny te zostały wyprodukowane z rażącym naruszeniem przepisów ustawy, podmiot certyfikujący unieważnia certyfikaty wydane dla tych roślin. Jednocześnie informacja o unieważnieniu zostaje przekazana do wojewódzkiego inspektora.